AI in HR: innovatie met respect voor privacy en gelijke behandeling

De opkomst van kunstmatige intelligentie, ook wel bekend als artificial intelligence (AI), zorgt voor veel veranderingen.  Zo ook in HR. Van geautomatiseerde werving en selectie tot het analyseren van vaardigheden, AI-systemen worden steeds meer een onderdeel in onze arbeidsomgevingen. Hoewel deze technologieën efficiëntie en nieuwe inzichten bieden, brengen ze ook uitdagingen met zich mee op het gebied van privacy en de rechten van werknemers.

De verandering van de arbeidsmarkt door AI
AI heeft het potentieel om de arbeidsmarkt volledig te veranderen. Geautomatiseerde systemen kunnen enorme hoeveelheden data verwerken om geschikte kandidaten te identificeren, interne talenten te ontwikkelen en organisatorische processen te optimaliseren. Echter, deze systemen zijn zo goed als de data waarmee ze worden gevoed. Dit betekent dat bijvoorbeeld bestaande discriminatiepatronen onbewust kunnen worden versterkt.

Privacy
Het gebruik van AI in HR roept belangrijke vragen op over privacy. Werknemersgegevens worden verzameld en geanalyseerd op een schaal die voorheen ondenkbaar was. Denk hierbij aan het volgen van productiviteit, gedragsanalyses en zelfs communicatiepatronen. Maar hoeveel informatie mogen bedrijven verzamelen zonder de privacy van werknemers te schenden?

Het is van belang dat organisaties transparant zijn over welke data wordt verzameld, waarom deze gegevens nodig zijn en hoe ze worden gebruikt. Daarnaast moeten bedrijven voldoen aan de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG), die werknemers het recht geeft om te weten welke informatie over hen wordt opgeslagen en hoe deze wordt verwerkt. Werknemers hebben ook het recht om deze gegevens te corrigeren of te laten verwijderen wanneer deze onjuist zijn.

Vooroordelen en discriminatie
Een van de grootste uitdagingen van AI in HR is het risico van vooroordelen en discriminatie. AI-systemen leren van historische data. Als deze data discriminatie bevat, kan AI deze overnemen. Zo kunnen bepaalde groepen, zoals vrouwen of minderheden, benadeeld worden in het selectieproces zonder dat dit bewust door de mens wordt ingevoerd.

Een goed voorbeeld is een groot technologiebedrijf dat in 2018 is stopte met hun AI recruitment tool. Het bedrijf zag dat de recruitment tool vrouwen systematisch benadeelde. De AI was getraind op data die voornamelijk mannelijke kandidaten naar voren bracht, waardoor vrouwen minder vaak werden geselecteerd voor technische functies.

Om dit risico te vermijden, moeten bedrijven regelmatig de data die uit hun AI-systemen komen controleren en ervoor zorgen dat deze systemen getraind worden op diverse en representatieve data. Ook kunnen organisaties ervoor zorgen dat hun AI-systemen eerlijk en niet discriminerend zijn, door duidelijk in kaart te hebben hoe hun algoritmes werken en daar verantwoording over af te leggen.

Praktische tips voor werknemers
Het is belangrijk dat jij als werknemer geïnformeerd blijft over de impact van AI op jouw arbeidsrechten.

Ik heb een aantal praktische tips voor je op een rijtje gezet:                                                                      

• Vraag welke AI-tools worden gebruikt in de wervings- of evaluatieprocessen van jouw bedrijf. Dit kan helpen om inzicht te krijgen in hoe beslissingen worden genomen.
• Controleer je gegevens: Vraag toegang tot de informatie die het bedrijf over jou verzamelt en zorg ervoor dat deze correct is. De AVG geeft werknemers het recht op inzage en correctie van hun gegevens.
• Wees alert op vooroordelen: Als je vermoedt dat AI discriminerende beslissingen neemt, bespreek dit met je HR-afdeling of vakbond. Samen kunnen jullie ervoor zorgen dat de technologie op een eerlijke manier wordt ingezet.

LBV is er voor jou
Vakbond LBV blijft zich inzetten voor een rechtvaardige en transparante arbeidsmarkt. Wij ondersteunen werknemers bij het waarborgen van hun rechten, ook in een tijd waarin technologie een steeds grotere rol speelt. Als je twijfels hebt over de inzet van AI binnen jouw organisatie, staan wij klaar om juridische hulp te bieden en ervoor te zorgen dat technologie jou niet benadeelt.

AI biedt ongekende mogelijkheden in HR, maar het is van cruciaal belang dat bedrijven verantwoordelijkheid nemen voor de impact van deze technologie op werknemers. Transparantie, gelijke behandeling en respect voor privacy moeten centraal staan in de integratie van AI op de werkvloer. Door samen te werken, kunnen bedrijven en werknemers de voordelen van AI benutten zonder de fundamentele rechten van werknemers te schaden. Vakbond LBV blijft zich hiervoor inzetten, nu en in de toekomst.

A.R.S. (Romana) Stigter
Bestuurslid LBV